A A A

INSPEKTORAT > Podstawy prawne

PODSTAWY PRAWNE

 

USTAWA z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (tekst jednolity Dz. U. z 2016 poz. 1907 z późn.zm.)

Art. 1. ust. 2. [Zakres przedmiotowy ustawy]

Ustawa określa zasady działania Inspekcji Transportu Drogowego;

 

Art. 48. [Inspekcja Transportu Drogowego]

Tworzy się Inspekcję Transportu Drogowego, zwaną dalej „Inspekcją”, powołaną do kontroli przestrzegania przepisów w zakresie przewozu drogowego wykonywanego pojazdami samochodowymi oraz przepisów, o których mowa w art. 3 ust. 1a.

 

Art. 3. [Wyłączenie stosowania przepisów ustawy]

1. Przepisów ustawy nie stosuje się do przewozu drogowego wykonywanego pojazdami samochodowymi lub zespołami pojazdów:

1) przeznaczonymi konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą - w niezarobkowym przewozie drogowym osób;

2) o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony w transporcie drogowym rzeczy oraz niezarobkowym przewozie drogowym rzeczy;

3) zespołów ratownictwa medycznego oraz w ramach usług transportu sanitarnego.

 

1a. Przepisy ustawy stosuje się do kontroli przez Inspekcję Transportu Drogowego:

1) przestrzegania przepisów ruchu drogowego przez kierujących pojazdami na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.);

2) prawidłowości uiszczenia opłaty elektronicznej, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1440).

2. Do przewozów drogowych wykonywanych:

1) w ramach powszechnych usług pocztowych,

2) w ramach usług polegających na przewozie odpadów komunalnych lub nieczystości ciekłych,

3) przez podmioty niebędące przedsiębiorcami,

4) w ramach usuwania skutków awarii lub wypadków pojazdami pomocy drogowej - stosuje się odpowiednio przepisy ustawy dotyczące niezarobkowego przewozu drogowego.

 

Art. 50. [Zadania Inspekcji].

Do zadań Inspekcji należy:

1) kontrola:

a) przestrzegania obowiązków lub warunków przewozu drogowego, o których mowa w art. 4 pkt 22,

b)  przestrzegania przepisów ruchu drogowego w zakresie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym, 

c) przestrzegania szczegółowych zasad i warunków transportu zwierząt, 

d) wprowadzonych do obrotu ciśnieniowych urządzeń transportowych pod względem zgodności z wymaganiami technicznymi, dokumentacją techniczną i prawidłowością ich oznakowania, w zakresie określonym w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych,

e) rodzaju używanego paliwa,

f) dokumentów związanych z wykonywaniem publicznego transportu zbiorowego,

g) prawidłowości uiszczenia opłaty elektronicznej, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych,

h) przestrzegania czasu pracy: – przedsiębiorców osobiście wykonujących przewozy drogowe, – osób niezatrudnionych przez przedsiębiorcę, lecz osobiście wykonujących przewozy drogowe na jego rzecz;

 

2) prowadzenie postępowania administracyjnego, w tym wydawanie decyzji administracyjnych na zasadach określonych w ustawie, a także podejmowanie innych czynności w niej przewidzianych, w sprawach:

a) licencji wspólnotowej,

b) zezwoleń w międzynarodowym transporcie drogowym i zezwoleń na przewóz kabotażowy,

c) formularzy jazdy,

d) zaświadczeń na międzynarodowy niezarobkowy przewóz drogowy,

e) świadectw kierowcy,

f) certyfikatów, o których mowa w art. 30 ust. 10,

g) zezwoleń na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego w przypadkach, o których mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2,

h) dotyczących spełniania lub niespełniania wymogu dobrej reputacji, o których mowa w art. 7d ust. 1-6, w przypadkach, o których mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2;

 

3) podejmowanie czynności dotyczących zezwoleń zagranicznych i zezwoleń ministra właściwego do spraw transportu;

4) wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów (Dz. U. poz. 708).

 

Art. 55. [Kompetencje inspektora] 1. Inspektor wykonując zadania, o których mowa w art. 50, ma prawo do: 1) wstępu do pojazdu;

2) kontroli dokumentów;

3) kontroli karty kierowcy i karty przedsiębiorstwa;

4) kontroli zainstalowanych lub znajdujących się w pojeździe urządzeń pomiarowo-kontrolnych lub tachografu cyfrowego;

5) kontroli używanego w pojeździe urządzenia, o którym mowa w art. 13i ust. 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych;

6) kontrolowania masy, nacisków osi i wymiarów pojazdu przy użyciu przyrządu pomiarowego;

7) żądania od podmiotu wykonującego przewóz drogowy i jego pracowników pisemnych lub ustnych wyjaśnień, okazania dokumentów i innych nośników informacji oraz udostępnienia wszelkich danych mających związek z przedmiotem kontroli;

8) wstępu na teren podmiotu wykonującego przewóz drogowy, w tym do pomieszczeń lub lokali, gdzie prowadzi on działalność lub przechowuje dokumenty i inne nośniki informacji wymagane przepisami, o których mowa w art. 4 pkt 22, w dniach i godzinach, w których jest lub powinna być wykonywana ta działalność.

Inspektor przeprowadza czynności kontrolne, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 5 i 6, w obecności przedsiębiorcy albo osoby przez niego upoważnionej.

 Kontroli dokumentów, o których mowa w art. 87, inspektor dokonuje w obecności kierującego przemieszczającym się środkiem transportu. 

Przepisy ust. 1 pkt 5 i 6 i ust. 1a stosuje się odpowiednio do:

1) podmiotów wykonujących czynności związane z przewozem drogowym, a w szczególności do:

a) spedytora, b) nadawcy, c) odbiorcy, d) załadowcy, e) organizatora wycieczki, f) organizatora transportu, g) operatora publicznego transportu zbiorowego;

2) podmiotów, o których mowa w art. 16a i art. 33a, w okresie roku od dnia zaprzestania przez te podmioty wykonywania przewozu drogowego. 

Inspektor ma również prawo do używania i wykorzystywania:

1) środków przymusu bezpośredniego;

2) broni palnej.

 

Art. 56. [Nakładanie i pobieranie kar pieniężnych]

1. Inspektor ma prawo do nakładania i pobierania kar pieniężnych oraz grzywien w drodze mandatów karnych: 1) zgodnie z przepisami ustawy o transporcie drogowym,

 2) za naruszenia przepisów o ruchu drogowym w zakresie określonym w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym;

3) w zakresie określonym w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych;

4) zgodnie z przepisami ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych;

5) zgodnie z przepisami ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt;

6) zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 maja 2001 r. - Prawo o miarach;

7) zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o systemie tachografów cyfrowych.

 

Inspektor ma prawo prowadzenia czynności wyjaśniających w sprawach o wykroczenia, kierowania do sądu wniosków o ukaranie oraz udziału w rozprawach przed sądami powszechnymi w charakterze oskarżyciela publicznego i wnoszenia odwołań od postanowień i orzeczeń tych sądów w sprawach o wykroczenia z zakresu działania Inspekcji Transportu Drogowego.