Inspekcja Transportu Drogowego powstała na podstawie art. 48 ustawy o transporcie drogowym. Zadania inspekcji w województwie od 1 stycznia 2007 roku wykonuje Wojewoda Śląski, działający za pośrednictwem Śląskiego Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego, będącego kierownikiem wojewódzkiej inspekcji transportu drogowego wchodzącej w skład wojewódzkiej administracji zespolonej. Pod względem liczby inspektorów Wojewódzki Inspektorat w Katowicach jest razem z Inspektoratem w Poznaniu i w Warszawie jednym z trzech największych w kraju. W dniu 3 stycznia 2006 roku jako jeden z trzech inspektoratów w kraju otrzymaliśmy certyfikat ISO 9001:2000
Poniżej zamieszczono wybrane przepisy ustawy o transporcie drogowym
Dz.U.07.125.874
2007.10.10 zm. Dz.U.07.176.1238 art. 28
2007.11.03 zm. Dz.U.07.192.1381 art. 1
2007.12.06 zm. przen. Dz.U.07.99.661 art. 3
Ustawa dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (tekst jednolity)
Art. 3. 1. Przepisów ustawy nie stosuje się do przewozu drogowego wykonywanego pojazdami samochodowymi lub zespołami pojazdów:
1) przeznaczonymi konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą - w niezarobkowym przewozie drogowym osób;
2) o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony w transporcie drogowym rzeczy oraz niezarobkowym przewozie drogowym rzeczy;
3) zespołów ratownictwa medycznego oraz w ramach usług transportu sanitarnego.
2. Do przewozów drogowych wykonywanych:
1) w ramach powszechnych usług pocztowych,
2) w ramach usług polegających na przewozie odpadów komunalnych lub nieczystości ciekłych,
3) przez podmioty niebędące przedsiębiorcami,
4) w ramach usuwania skutków awarii lub wypadków pojazdami pomocy drogowej
- stosuje się odpowiednio przepisy ustawy dotyczące niezarobkowego przewozu drogowego.
Art. 48. Tworzy się Inspekcję Transportu Drogowego, zwaną dalej "Inspekcją", powołaną do kontroli przestrzegania przepisów w zakresie transportu drogowego i niezarobkowego krajowego i międzynarodowego przewozu drogowego wykonywanego pojazdami samochodowymi, z wyjątkiem pojazdów, o których mowa w art. 3.
Art. 50. Do zadań Inspekcji należy kontrola:
1) dokumentów związanych z wykonywaniem transportu drogowego lub przewozów na potrzeby własne oraz przestrzegania warunków w nich określonych;
2) dokumentów przewozowych związanych z wykonywaniem transportu drogowego lub przewozów na potrzeby własne, o których mowa w art. 1;
3) ruchu drogowego w zakresie transportu, o którym mowa w art. 1, na zasadach określonych w przepisach działu V ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym, a w tym stanu technicznego pojazdów;
4) przestrzegania przepisów dotyczących okresów prowadzenia pojazdu i obowiązkowych przerw oraz czasu odpoczynku kierowcy;
5) przestrzegania szczegółowych zasad i warunków transportu zwierząt;
6) przestrzegania zasad i warunków dotyczących przewozu drogowego towarów niebezpiecznych;
7) wprowadzonych do obrotu ciśnieniowych urządzeń transportowych pod względem zgodności z wymaganiami technicznymi, dokumentacją techniczną i prawidłowością ich oznakowania w zakresie określonym w ustawie z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 199, poz. 1671, z późn. zm.9));
8) kontrola rodzaju używanego paliwa przez pobranie próbek paliwa ze zbiornika pojazdu mechanicznego.
